NASA‘nın artık kullanılmayan Insight aracının arşiv verilerini kullanan bilim insanları, Mars’ta büyük bir yeraltı su rezervuarına dair kanıtlar keşfetti. Bu, Kızıl Gezegen’de hala sıvı su olabileceğini gösteriyor. NASA’nın Insight aracı, Kızıl Gezegen’in derinliklerinden gelen titreşimleri (Mars depremleri) kaydeden bir sismometre ile dört yıl boyunca gezegende görev yapmıştı. Mars’ta sıvı su ilk kez keşfedildi
Insight, Mars’taki depremleri ve gezegenin tam olarak nasıl hareket ettiğini inceliyordu. Ancak aracın verilerini inceleyen bilim insanları gezegendeki sıvı suya dair önemli kanıtlar elde etti. Kötü haber şu ki sıvı su, Mars yüzeyinin yaklaşık 11,5-20 kilometre altında bulunuyor. Perspektif vermesi açısından: Dünya’daki en derin sondajlar Rusya’ya (Rus Kola Superdeep ve Sakhalin-I) ait ve ikisi de 12 kilometre civarında derinliğe sahip.
Insight’ın Mars’ın Elysium Planitia bölgesinde topladığı ve jeofizikçiler tarafından analiz edilen sismik veriler, Mars kabuğunun derinliklerindeki kayalarda bulunan çatlak ve gözeneklerin sıvı suyla dolu olduğunu gösteriyor. Su, jeologların Mars’taki yeraltı akiferlerini ve petrol sahalarını haritalandırmasına benzer teknikler kullanılarak tespit edildi. Mars’ın kutuplarında donmuş suyun olduğu zaten biliniyor ancak gezegende sıvı suyun izi ilk kez bulundu.
Öte yandan bu keşif yeni olasılıklara ve sorulara da kapı aralıyor. Sıvı su sadece o bölgenin altında mı var yoksa gezegenin diğer yer altı bölgelerinde de sıvı su bol şekilde bulunuyor mu? Araştırmacılara göre gezegenin her yerinde benzer rezervuarlar olabilir. Bu da rezervuarların 1-2 kilometrelik gibi farklı derinliklerde olabileceği anlamına geliyor. Bununla birlikte bilim insanları Mars’ın yüzey şekillerine dayanarak bir zamanlar yüzeyde bol miktarda su ve okyanusun olduğuna inanıyor. Ancak bu su, Mars atmosferini kaybettiğinde zamanla uzaya saçıldı. Ve yaklaşık 3 milyar yıldır Mars yüzeyi büyük oranda kayalık ve çöllerden oluşuyor.
Bildiğimiz anlamda yaşam için su gereklidir. Bugün Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayınlanan makalenin yazarlarından biri olan California Üniversitesi yer ve gezegen bilimleri profesörü Michael Manga’ya göre bu keşif Mars’ta yaşamın halen olabileceğine işaret ediyor. Zira Dünya’daki benzer rezervuarlarda yaşama rastlanabiliyor.