Rusya-Ukrayna savaşından sonra 100 doları aşan petrol fiyatları, son dönemde dünya ekonomilerindeki yavaşlama sinyalleriyle geri çekilmeye başlamıştı.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin’de yaşananlar da bu geri çekilmeyi hızlandırdı. Çin’de koronavirüs vakaları yeniden artarken, hükümet salgınla mücadele için tedbirleri ve karantina önlemlerini sıkılaştırdı. Bu durum ülkede protestoları beraberinde getirdi. Hem alınan tedbirler hem de yaşanan protestolar Çin ekonomisine yönelik durgunluk beklentisini artırdı.
Bunun sonucu olarak dünyanın en büyük petrol ithalatçısı olan Çin’de petrol talebinin düşeceği beklentisi oluştu. Brent petrolün varil fiyatı dün yüzde 2.5 değer kaybederek 81 dolara geriledi. Böylece varil fiyatı Aralık 2021’den bu yana en düşük seviyesini görmüş oldu. Çin borsalarındaki satış dalgası tüm dünyayı negatif etkiledi. Alman otomobil üreticisi Volkswagen de artan vaka ve kısıtlamalar nedeniyle Chengdu’daki fabrikasında üretimi durdurdu.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Ekonomist Hikmet Baydar şu ifadeleri kullandı: “Çin’deki Covid-19’un hızlı bir şekilde yayılması ve buna karşı uygulanan tedbirler büyümeyi sıkıntıya sokuyor. Çin’de büyüme beklentileri daha da aşağıya gidiyor. Olumsuz bir beklenti var. Bununla beraber tabi ki gelecekle ilgili resesyon beklentileriyle talepte daralma olacağına yönelik korku petrol fiyatlarında gerilemeyi beraberinde getiriyor.
‘PETROLDE ÖNEMLİ DESTEK KIRILDI’
Çin’in sıfır Covid-19 politikası büyümeyi de aşağı yönlü etkileyecektir. Petrol ve petrokimya talebini azaltacaktır. Petrol beklentilerinin biraz daha aşağı gitme ihtimali artıyor. Petrolün 82-85 dolar bandı önemli bir destekti, bu destek kırılmış gözüküyor. Bunun da önümüzdeki dönemde fiyatların daha da gevşeme ihtimalini artırıyor.
Uluslararası kuruluşlar petrol beklentilerini düşürerek fiyatları aşağı çekiyorlar. JP Morgan, bren petrolde 2023 yılı ortalama fiyatı 90 dolar olarak tahmin etti. 90 dolar beklentisi olunca kısa vadede fiyat yükselirse diye düşünenlerin alım yapmasının önüne geçmiş oluyor.
‘TALEP BEKLENTİSİ FİYATLARIN DÜŞME RİSKİNİ ARTIRIYOR’
Çin’de alınan sert tedbirler önümüzdeki dönemde global anlamda büyüme beklentilerini de olumsuz etkileyecektir. Daralma kaygıları talebin de alacağı anlamına geliyor. Petrol talebinin azalacağı beklentisi önümüzdeki dönemde fiyatların daha da düşme riskini artırıyor.
ABD’NİN VENEZUELA’YA PETROL AMBARGOSUNU GEVŞETMESİ VE BİR ŞİRKETE ARAMA FAALİYETİ İÇİN YETKİ VERMESİ FİYATLARI DÜŞÜRÜR MÜ?
Çok sert düşüş yaptırmaz. Önce petrolün bulunması lazım. Üretimin artıracağı beklentilerinin oluşması lazım. Bu haberler kısa vadede petrol fiyatlarını sert vurmaz. Kısa vadede petrol fiyatlarını daha çok talebin daralacağı kaygısı vurur. Bununla beraber ABD zaten petrol fiyatlarını düşürme konusunda net bir tavır sergiliyor. OPEC son zamanlarda aldığı kararlarda ABD ile ters düşmüştü. Ama gördüğümüz kadarıyla talep kaygısı petrol fiyatlarını aşağı çekecek gibi görünüyor.
PETROLDE SERT DALGALANMALARA HAZIR OLUN UYARISI!
Brent petrolün 83 dolar civarında desteği vardı burayı kırdı. Önümüzdeki süreçte 75 dolarlara kadar düşme ihtimali var. Ama şunu söylemek lazım önümüzdeki süreç içerisinde petrolde çok sert dalgalanmalara hazır olmamız lazım. Piyasada trend hareketi yerine sert dalgalanmaların olduğu salınımları göreceğiz. ABD’nin petrolü düşürmeyi isteme sebebi Çin ve Rusya’ya yaptırım aracı olarak kullanmak istemesidir. Ancak OPEC ülkelerinin de buna direniyor olması karşı tarafta da fiyatları düşürmeme eğilimini artırıyor.
‘FİYATLARDA YUKARI YÖNLÜ HAREKET BEKLEMİYORUM’
Brent petrol vadeli işlemlerinde fiyat yıl sonu itibarıyla bant olarak 89 dolar 69 dolar seviyeleri arasında oynayabilir. Piyasada sert hareketler gözlendiğinden aralığı uzun tuttuk. Resesyon beklentileri olduğu için fiyatlarda yukarı yönlü bir hareket beklemiyorum.
OPEC YENİDEN ÜRETİM KISINTISI KARARI ALIR MI?
OPEC’in son üretim kısıntısı kararına ABD sert tepki gösterdiği için ikinci bir karar alması bence biraz zor görünüyor. Önümüzdeki süreçte OPEC’in arz ile ilgili kısıtlayıcı ve artırıcı bir karar almasını açıkçası beklemiyorum beklemiyorum.”