Pandemi ve ardından gelen Rusya-Ukrayna savaş krizinin ardından ciddi yara alan ihracat, zaman ilerledikçe toparlanmaya başladı. Batı Akdeniz’den yapılan başta yaş sebze meyve, maden, ağaç mamulleri, kimyevi maddeler, demir ve diğer sektörlerde ihracat rakamı belli oldu. BAİB Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, şu an itibariyle 2 milyar 200 milyon dolar ihracat rakamına ulaştıklarını bildirdi.
“İLK KEZ BU AY ARTIŞ SAĞLADIK”
Hem pandemi hem de Rusya-Ukrayna savaşının etkisiyle ihracatta ciddi bir düşüş yaşandığını ancak ilerleyen dönemlerde toparlanma süreci yaşandığını belirten BAİB Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Şu an itibari ile ihracatımız yaklaşık 2 milyar 200 milyon dolar seviyelerine ulaştı. En çok sevindirecek taraf ise ilk kez bu ay Rusya ve Ukrayna geçen yılın aynı dönemine göre çok az bir artış sağlamış durumdayız. Bugüne kadar hep Rusya ve Ukrayna’da geçen yılın çok altında rakamlarla seyrediyorduk, şu an itibari ile yakalamış durumdayız. Bizi en çok mutlu eden tarafı bu oldu” dedi.
KİMYEVİ MADDE İHRACATINDA CİDDİ ARTIŞ
İhracatta yaş meyve-sebze, maden, ağaç mamulleri, kimyevi maddeler ve demir, demir dışı ürünler ilk sırayı paylaştığını ifade eden Çavuşoğlu, bu ilk 5 sektör içinde en çok sevindiren sektörün kimyevi maddeler olduğunu söyledi. Çavuşoğlu, “Kimyevi maddelerde ciddi bir artış yaşandı. Yaklaşık 220 milyon doların üzerinde çıkmış durumda. Diğer sektörlerde ise çok az artışlar ya da düşüşler söz konusu bunları da yerine koymak için mücadele ediliyor” diye konuştu.
İHRACATTA İLK SIRA ALMANYA, ONU ÇİN VE RUSYA TAKİP EDİYOR
İhracatta ilk sırada Almanya’nın olduğunu paylaşan Çavuşoğlu, şunları söyledi:
“İlk sırayı Almanya, Çin ve sonrasında ise Rusya takip etmekte. Rusya’da çok az bir artışımız söz konusu fakat Almanya ve Çin’de ise bölgesel olarak düşüşümüz söz konusu. Özellikle Çin’de ciddi bir düşüş yaşadık bunun sebebi bölgemiz mermer anlamında Çin’e ihracatımız vardı. Çin sadece bize değil tüm dünyaya inşaatlardaki yavaşlama veya duruş sonucunda bizlerden ithalat yapmamaktalar. Bunu kapatabilmek için de diğer ülkelerde mermer anlamında ciddi bir çaba sarf ediyoruz. Hindistan pazarı ile Çin’deki kaybımızı bir nebze gidermeye çalışıyoruz. Çin’deki kayıplara rağmen, bütün ülkelerde gerek ihracatçılarımız gerekse bizlerinde yaptığımız heyetler sonucunda madendeki kaybımız artıya döndürdük burada da hedefimiz çok daha yükseklere çıkmak.”
Mevcutta 26 sektör ve bunun dışında farklı sektörlere de destek vererek genel anlamda ihracatı üst sıralara çıkarma gayretinde olduklarının altını çizen Çavuşoğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“10-15 gün önce Güney Kore’ye bitkisel yağlar ve kozmetik anlamında bir ticari heyet yaptık ve şu anda olumlu sonuçlarını görmeye başladık, ticarete dönülerini de bekliyoruz. Bunun gibi heyetler ve URGE projeleri ile de ihracatımızı artırmaya çalışıyoruz. Avrupa’da daralmalar bekliyoruz, özellikle de Hollanda’da bekliyoruz. Yüzde 30-40 bandında bir eksik üretim tahmin ediyoruz. Onu da Belçika takip ediyor. Belçika, Hollanda gibi güçlü değil ama orada da düşüşler söz konusu. Avrupa’nın güney bölgelerinde aslında çok büyük problem yok aslında. Aynı bizim bölgemiz gibi çok fazla enerjiye ihtiyaç duymadan yapılıyor. Hollanda’daki bu eksiklik bizde bir artışa neden olacağını tahmin ediyoruz. Ciddi talepler var. Özellikle de domates anlamında bir talep söz konusu, bunu karşılamak için gerek üreticimiz gerek ihracatçılarımız gerekli hazırlıklarını aylar öncesinden yaptı. Üretimlerimizde ciddi artışlar tahmin ediyoruz. Ülke içindeki ihtiyacı karşıladıktan sonra da fazla ürettiğimiz ürünleri ihracat geliri olarak kazandırmayı hedefliyoruz.”
“SOĞUKLARIN BAŞLAMASI İLE BUNDAN SONRA BİRAZ DAHA TALEP OLACAĞINI TAHMİN EDİYORUZ”
Domates üretiminin iyi bir düzeyde olduğunu, Rusya ve Avrupa’ya dengeli bir ihracat yapmayı planladıklarını aktaran Çavuşoğlu, “Domateste herhangi bir sıkıntı olacağını düşünmüyoruz. Üretimimiz gayet iyi bir düzeyde, bu anlamda gerek Rusya olsun gerek Avrupa ve yakın bölgelerimize de hemen hemen dengeli bir şekilde domates ihracatı yapmayı düşünüyoruz. Domateste farklı talepler söz konusu, Avrupa’nın tükettiği ile Rusya’nın tükettiği çok farklı. Rusya ve Avrupa ilk sırada geleceğini düşünüyoruz. Fiyat anlamında şu an domateste çok yüksek seviyelerde değiliz. Beklediğimiz seviyelerde, hem iç piyasada hem de yurt dışı için normal gözüküyor. Yaklaşık 10-15 günlük bir süreçte Avrupa’dan çok büyük bir talep gelmiyor. Avrupa’da havalar son 2-3 güne kadar çok iyi gidiyordu. Öyle olunca da çok fazla enerji ihtiyacı olmadan açıktaki ürünler hala devam ediyor. Fakat birkaç gündür soğukların başlaması ile bundan sonra biraz daha talep olacağını tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı.
“DOMATES İHRACATI YAVAŞ YAVAŞ BAŞLIYOR”
Çavuşoğlu, 8 ila 20 TL arasında değişen domatesin Antalya’da üretiminin arttığına dikkat çekerek, “İhracat yavaş yavaş başlıyor. 1 hafta 10 gün sonra da biraz daha artıp ay sonunda da en üst seviyelere çıkacağını tahmin ediyoruz. Aralık ayının çok yüksek geçeceğini tahmin edebiliyoruz. Ocak ayı Aralık kadar olmasa da yüksek seviyelerin en azından mart sonuna kadar veya 15 Nisan’a kadar devam edeceğini tahmin ediyoruz” dedi.