Tarım muharriri Ali Ekber Yıldırım www.tarimdunyasi.net isimli sitede kaleme aldığı yazıda “Venezuela, buğday üretimi ile bilinen bir ülke değil. Buğday ithal ediyor. Bu da yetmiyor önemli ölçüde un ithalatı yapıyor. 2021 bilgileri ile bu ülkenin buğday ithalatı 193 milyon dolar. Bunun yüzde 51’ini Amerika Birleşik Devletleri’nden yüzde 49’unu Kanada’dan gerçekleştirdi. Un ithalatının yüzde 58’i Türkiye’den” sözünü kullandı.
Yıldırım, “Son yıllarda Venezuela ile Türkiye ortasında tarihte görülmemiş yakın bağlantılara tanıklık ediyoruz. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2018 yılında bu ülkeyi ziyareti, pandemi devrinde yapılan sıhhat yardımları, geçen hafta Venezuela Devlet Lideri Nicolas Maduro’nun Türkiye ziyareti ile çok sayıda muahede imzalandığı açıklandı.
Yıldırım yazısında şu sözleri kullandı:
“Önce bir hatırlatma yapalım. Bundan yaklaşık iki yıl evvel Venezuela’dan peynir ithalatı gündeme gelmişti. Dünya peynir üretiminde Venezuela’nın ismi bile geçmezken Türkiye’de aylarca bu ülkeden yapılacak peynir ithalatı tartışıldı. Sonuçta bu türlü bir ithalat olmadı. İthal edilecek peynir yoktu aslında.
Bugünlerde de Venezuela’da buğday üretimi yapılması gündemde. Türkiye bu ülkede buğday üretimi yapacakmış. Açıklamayı yapan da Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci. Bakan Kirişci’nin açıklamalarına nazaran buğday üretmemizi isteyen Venezuela Devlet Lideri Nicolas Maduro.
Maduro, bu ülkede üretilecek buğdayın yüzde 30’unu kendilerine verilmesini, yüzde 70’inin Türkiye’ye getirebileceğini söylemiş.
Venezuela’da buğday üretimi var mı? Üretim ne kadar? Bu hususlarda sağlıklı bir bilgi yok. Venezuela’da buğday üretmek ülkenin gündemine oturdu. Bir yandan “buğday sıkıntımız yok biz kendi kendimize yetecek buğdayı üretiyoruz” deniliyor bir yandan diğer ülkelerde buğday üretimi yahut ithalatı için sonu gelmeyen arayışlar devam ediyor.”
BUĞDAY ÜRETİMİNE UYGUN İKLİM YOK
Ali Ekber Yıldırım’ın yazısında, “Venezuela’da buğday üretimi bu kadar tartışılınca öncelikle Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığının Venezuela ülke sunumu, raporları, eser matrisleri, müşavirlik raporlarını satır satır okudum. Bu raporların hiç birinde Venezuela’da buğday üretimine ait bir bilgi, yönlendirme yok.
Bununla yetinmeyerek bu ülke ile ticaret yapan, besin eserleri, un ihracatı yapan özel kesim firmalarının temsilcileriyle görüştüm. Aldığım bilgilere nazaran ülkenin iklimi, toprağı buğday üretimine uygun değil. Geçmişte buğday üretimi için kimi çalışmalar yapılmış. Lakin ülkenin coğrafyası, iklimi buğday üretimine uygun olmadığı için bu üretim istenilen verimlilikte gerçekleştirilememiş” tabirleri dikkat çekti.
Yıldırım, “Venezuela dünyada buğday üretimi ile bilinen bir ülke değil. Buğday ithal ediyor. Bu da yetmiyor önemli ölçüde un ithalatı yapıyor. 2021 bilgileri ile bu ülkenin buğday ithalatı 193 milyon dolar. Bunun yüzde 51’ini Amerika Birleşik Devletleri’nden yüzde 49’unu Kanada’dan gerçekleştirdi” verisini paylaştı.
UN İTHALATININ YÜZDE 58’İ TÜRKİYE’DEN
Sadece buğday ithal etmekle yetinmeyen Venezuela, un ithalatı da yapıyor. Ticaret Bakanlığının 2021 datalarına nazaran 81 milyon dolarlık un ithalatının yüzde 58’i Türkiye’den, yüzde 29’u Brezilya’dan ve yüzde 7,4’ü de Kolombiya’dan gerçekleştirildi.
Yapılan denemeler ve çalışmalar sonucunda buğday üretiminde istenen randıman alınamayan Venezuela’da diyelim ki gerekli kurallar sağlandı ve buğday üretimi yapıldı. Burada üretilen buğdayı Türkiye’ye getirmenin maliyeti de çok yüksek olacaktır.
Un ithalatının yüzde 58’ini karşıladığımız Venezuela’da buğday üretip Türkiye’ye getireceğiz ve un yaparak tekrar bu ülkeye satacağız. Bu hem ekonomik hem de ekolojik olarak mümkün değil. Ekolojik olarak mümkün değil zira ülkenin iklimi uygun değil. Ekonomik olarak mümkün değil zira eserin oradan Türkiye’ye taşınması ve tekrar ihraç edilmesi çok büyük maliyet.
TARIM VE BESİN ESERLERİNDE İTHALAT VE İHRACAT POTANSİYELİ
Ticaret Bakanlığının raporları ve ülke sunumlarına nazaran, Türkiye, Venezuela’ya yüklü olarak besin (un, makarna, bakliyat, sıvı yağ, bisküvi-çikolata vb.), kozmetik (sabun, diş macunu, şampuan, paklık hususları vb.), gübre, otomotiv (lastik, akü, madeni yağ vb.), dokumacılık, ilaç vb. eserler ihraç ediyor.
Bu ülkeden ithal ettiğimiz eserler ortasında; hurda, alüminyum, metil alkol üzere eserler var.
Bakanlık bilgileri Venezuela’ya tarım ve besin dalının tavuk, süt tozu, bakliyat, kabuklu ve kuru meyveler, un, yemeklik yağ, zeytin, makarna, bisküvi-çikolata, konserve ve gibisi eserler için potansiyel olduğuna vurgu yapıyor. Ayrıyeten tarım makineleri için de potansiyel pazar olarak görülüyor.
Venezuela’dan ithalatı yapılabilecek potansiyel eserler ortasında ise deniz eserlerinden, sardalya, ton balığı, karides, tarım ve besin eserlerinden ise kahve, kakao, susam, tropikal meyveler sayılıyor. Buğday yok.
VENEZUELA İKTİSADI VE TARIM
Nüfusu 28 milyon civarında olan Venezuela, Güney Amerika’nın en büyük 13. iktisadı. Ülkenin iktisadı büyük ölçüde güçlü petrol rezervlerine dayanıyor. Doğal gaz, demir, altın üzere madenleri var. Ülke topraklarının yüzde 52’si orman alanlarından oluşuyor.
Ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası 2021 yılında 46,5 milyar dolar, 2022’de 49.9 milyar dolar olması bekleniyor. Kişi başına düşen ulusal gelir 1686 dolar.
Ülke iktisadı 2014 yılından beri küçülüyor. Gayri Safi Yurtiçi Hasılası 300 milyar dolarlardan 50 milyar doların altına indi. Kişi başına geliri dörtte teğe geriledi.
Tarım, ormancılık ve balıkçılık açısından bakıldığında; toplam işgücünün yüzde 7’si tarım bölümünde çalışıyor. Tarıma elverişli 30 milyon hektara yakın bir alana sahip. Ormancılık eserleri üretimine açık alan ise 16 milyon hektar. Ülkenin 600 bin kilometrekarelik bir deniz alanı balıkçılık yapmaya uygun. Esas eserleri: tropikal meyveler, kahve, kako, mısır, prinç, sorgum, susam, şeker kamışı ve sebzeler ile et, süt, yumurta, balık.
DIŞ TİCARET AÇIĞI VERİYORUZ
Ticaret Bakanlığı bilgilerine nazaran, Venezuela, 2021 yılında 3 milyar dolarlık (yüzde 32 azalan) ihracatla dünyada 119. sırada, 7 milyar dolarlık (yüzde 5 artan) ithalatla dünyada 117. sırada yer alıyor.
Türkiye ile olan ticaretine bakıldığında, Türkiye’nin 2021 yılında bu ülkeye ihracatı 300 milyon dolar. Bir evvelki yıla nazaran yüzde 27 artış var. 2021 yılında ülkenin toplam ihracatında Türkiye’nin hissesi binde 1 ile 88. sırada. Tıpkı periyotta bu ülkeden ithalat ise 551 milyon dolar oldu. Türkiye’nin Venezuela’dan ithalatı 2021’de 2020 yılına nazaran yüzde 792 arttı. Venezuela ile ticarette Türkiye’nin 252 milyon dolar dış ticaret açığı var.